29 września 2024 r. przypada 80. rocznica śmierci Andrzeja Szwajkerta ps. Jędruś – najmłodszego powstańca warszawskiego.
Dziś, przy pamiątkowej tablicy poświęconej Jędrusiowi, Prezydent Miasta Inowocławia Arkadiusz Fajok oraz Radni Rady Miejskiej Bartłomiej Stanisz i Robert Rychwicki złożyli kwiaty i oddali hołd jego pamięci. Miejsce jest nieprzypadkowe – w kamienicy przy ul. Solankowej urodził się i mieszkał mały powstaniec.
Jędruś urodził się 10 października w 1933 roku w Inowrocławiu, jako syn adwokata Alfreda Waldemara i Aleksandry – nauczycielki i naczelniczki żeńskiego oddziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. W trakcie okupacji trafił wraz z rodziną do warszawskiego Żoliborza, gdzie został harcerzem Szarych Szeregów w grupie Zawiszaków. W czasie powstania został łącznikiem i sanitariuszem.
Jędruś zbierał informacje o rannych i zabitych, zajmował się transportem i sterylizacją opatrunków, zwijaniem bandaży i noszeniem wody. Pomagał także przy budowie barykady, roznosił butelki z benzyną do niszczenia niemieckich czołgów i informował o zbliżających się żołnierzy niemieckich. Młody inowrocławianin często śpiewał patriotyczne pieśni i grał na harmonijce, czym podnosił na duchu powstańców.
29 września 1944 roku Niemcy wtargnęli do domu zamieszkiwanego przez Szwajkertów i nakazali im opuścić budynek. W trakcie ewakuacji, Jędruś został poraniony odłamkiem pocisku czołgowego. W wyniku poniesionych ran, zmarł w rękach swojego ojca. Andrzej został pochowany w kwaterze Batalionu „Zośka” i „Parasol” na Cmentarzu na Powązkach.
Warto też wspomnieć, że przy kościele Zwiastowania NMP znajduje się skwer imienia Andrzeja Szwajkerta. O jego pamięć dbają także mieszkańcy stolicy – przy Szkole Podstawowej nr 92 na Żoliborzu powstał w 2016 r. mural poświęcony Jędrusiowi. Jego nazwisko widnieje także w 65 kolumnie na pozycji 59. na Murze Pamięci przy Muzeum Powstania Warszawskiego.
Opracowano na podstawie: Andrzej Szwajkert - Encyklopedia Medyków Powstania Warszawskiego (lekarzepowstania.pl) i NAJMŁODSZY POWSTANIEC ŻOLIBORZA – Klub Globtrotera Warszawa.
