Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Prezydent Miasta Inowrocławia Arkadiusz Fajok zapraszają na uroczystość oznaczenia grobu weterana powstań śląskich śp. Józefa Locha znakiem pamięci „Tobie Polsko”.
Uroczystość z udziałem rodziny oraz przedstawicieli władz samorządowych odbędzie się 2 października br. o godz. 12.30 na cmentarzu parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu przy ul. Karola Marcinkowskiego (sektor C1, rząd 6, nr grobu 3).
Józef Loch urodził się 16 lipca 1879 r. w miejscowości Szczedrzyk powiecie opolskim jako syn Franciszka i Doroty Koniecko. W 1901 r. powołany został do odbycia dwuletniej służby wojskowej w niemieckiej artylerii polowej we Wrocławiu. W 1905 r. założył rodzinę i przeprowadził się do Schodniej Niwy. Z dniem wybuchu I wojny światowej zaciągnięty został do armii niemieckiej. Dwukrotnie ranny, zwolniony ze służby w listopadzie 1918 r. Z początkiem maja 1920 r. zaprzysiężony został jako członek tajnej Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska dowodząc jej lokalnymi strukturami obejmującymi Schodnią, Antoniów, Ozimek, Krasiejów. Jego główne zadania sprowadzały się do werbunku nowych członków, ujmowania ich w karby dyscypliny wojskowej, lecz przede wszystkim zapewnienia odpowiedniej ilości broni. Zgromadzone różnymi sposobami uzbrojenie i amunicję przechowywał w specjalnych skrytkach na terenie swojego gospodarstwa.
Po drugim powstaniu śląskim, w którym brał czynny udział zaangażował się w przed plebiscytową akcję propagandową głównie poprzez ochronę polskich wiecy przed zagrożeniami ze strony bojówek niemieckich. Niedługo po wybuchu trzeciego powstania śląskiego 6 maja 1921 r. pojmany przez członków niemieckiej Samoobrony Górnego Śląska i odtransportowany do więzienia w Opolu, gdzie został ciężko pobity, czego skutki odczuwał przez kolejne lata. Pod koniec maja zwolniony, pod osłoną nocy przedostał się do Częstochowy. Mimo chęci stałego osiedlenia się na terenie powiatu lublinieckiego z powodu poczucia niebezpieczeństwa doświadczanego ze względu na wcześniejsze propolskie działania w drugiej połowie lat dwudziestych opuścił Śląsk i ostatecznie osiedlił się w Jacewie. Członek Związku Peowiaków. Uhonorowany Śląską Wstęgą Waleczności i Zasługi I klasy. Zmarł 4 lipca 1949 r. w Inowrocławiu.
Akcja oznaczania grobów znakiem pamięci opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach rozpoczęła się 5 lipca 2021 r. w dzień setnej rocznicy zakończenia trzeciego powstania śląskiego. Wykonany z porcelany nagrobnej znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka o wymiarach ok. 20 cm x 8 cm. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”. Wzorowany jest na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko” powstałym na początku 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu, obecnie znajdującym się
w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny. Instytucja w swoim zbiorach posiada także fotografię z wydarzenia upamiętniającego rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja i przedstawiającego pochód mieszkańców wsi Osiek (pow. strzelecki, woj. opolskie) z tymże sztandarem niesionym przez A. Szulca do Rozmierzy. Uroczyści te obchodzono na całym Górnym Śląsku w niedzielę 2 maja 1920 r. i były to pierwsze legalne obchody tej rocznicy na tym terenie. Dzięki postanowieniom artykułu 88 Traktatu Wersalskiego o przeprowadzeniu plebiscytu, dla zapewnienia jego bezstronności, w lutym 1920 r. obszar plebiscytowy wyłączono z państwa niemieckiego i poddano kontroli wojsk alianckich, a pełnię władzy przejęła na nim Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa Górnego Śląska z gen. Henri Le Rondem na czele. Umożliwiło to Polakom legalne demonstrowanie swoich dążeń i używanie symboli narodowych.
